Daar waar vroeger een spoorlijn liep vanaf Pueblo de Hijar naar Sante Carles de Rapita, daar ligt nu een mooi fietspad: de Vía Verde Val de Zafan. In 5 dagen kan je deze ongeveer 200 kilometer lange route fietsen, in een landschap vol met afwisseling.
Van prairie-achtig tot velden met wijnranken, olijfbomen, afgewisseld door diepe valleien, naaldbossen, prachtige rotsen en eindigend in een groene oase van rijstvelden met zwarte ibissen en flamingo’s. Gerenoveerde stationnetjes met een gezellige bar of B&B, oude dorpjes met een levendig dorpsplein en vooral heerlijke tapas. Het échte en andere Spanje, gezien vanaf de fiets!
Vias Verdes
Vías verdes, letterlijk de groene wegen, zijn oude, afgedankte en vergeten spoorwegen die waren aangelegd in de vorige eeuw. Waar vroeger wagons en locomotieven reden om goederen, soldaten en materieel te vervoeren is er nu een totaal aan 2700 kilometer spoorlijn omgetoverd tot fiets-en wandelpad. De paden zijn redelijk vlak, goed onderhouden en leuk voor alle leeftijden. Een milieuvriendelijke manier om de Spaanse natuur en cultuur te ontdekken.
Deze zomer hadden wij ook het plan opgevat om deze route te gaan fietsen. Het was de heetste zomer ooit in Europa, zo ook in Spanje. Gemiddelde temperatuur van 35 graden was heel normaal. Maar toch zijn we gegaan, met de afspraak dat we zouden stoppen als het na dag 2 echt niet te doen was. Maar we wilden verder, want dit was te leuk om te doen…
In Casa Rural La Casona slapen we de nacht voor vertrek onder de houten rozen krans. Spaans antiek in een mooie verbouwde casa. De fietsen mogen binnen staan en we krijgen een heerlijk tapas maal in het nabij gelegen restaurantje. De volgende ochtend staat het uitgebreide ontbijt met de typische amandelcake uit de regio klaar in de koelkast want om 08.00 uur gaan we van start.
Dag 1: Puebla de Hijar – Alcañiz: 35km
Het startpunt ligt vlakbij bij het oude station in Puebla de Hijar, een klein dorpje in het vlakke achterland van Aragón. Ondanks onze goede voorbereiding is het even zoeken om de routeaanduiding te vinden. Op dit deel van de route is het onderhoud en de bewegwijzering wat beperkter, maar dit past ook helemaal bij deze prairie- achtige omgeving. Schaarse begroeiing, een stenig fietspad, vervallen stationnetjes en af en toe een olijfboom om even uit te rusten in de schaduw van de takken. Stiekem stijgen we 150 meter, niet niks als je uit het vlakke Noord-Holland komt.
Water, fruit en een goede picknick is essentieel op dit deel van de route. Horeca is er niet en je bent echt aangewezen op jezelf. Maar met goed gevulde fietstassen kom je een heel eind! Onder het viaduct “El Punte la Torica” is het goed toeven voor een lunchbreak. Als de stoomlocomotief hier vroeger passeerde hoorde men aan het geluid dat deze het viaduct voorbij was. Als rond 15.00 uur het middeleeuwse Alcañiz in zicht komt wordt het vooruitzicht van een koel zwembad steeds aantrekkelijker. Villa Monter ligt 5 minuten buiten de stad, met een wijds uitzicht op de stad en de omgeving.
Een zeer gastvrije eigenaar José Luis ontvangt de 5 vermoeide Hollandse fietsers. We zien er niet erg schoon en fris uit, maar dat maakt niks uit. De fietsen mogen naar binnen en de tafel wordt speciaal voor ons gedekt. De fietskleding mag in de was en moe maar voldaan plonzen we in het verkoelende zwembad.
Dag 2: Alcañiz – Cretas: 43 km
De volgende dag staat Cretas op de planning, ongeveer 40 kilometer waarbij we gaan stijgen 300 meter stijgen naar de 614 meter. En als bonus een extra berg beklimming aangezien een van de tunnels in onderhoud is! Onderweg wordt het landschap langzaam afwisselender met meer groen en meer schaduw. De tunnels zijn een welkome, koele afwisseling. Soms verlicht maar vaak ook aardedonker. Goede verlichting is geen overbodige luxe! Onderweg passeren we la Parada del Compte, een oud treinstation dat is omgebouwd tot een luxe hotel. Nu fietsen we afwisselend door pijnboombossen, langs steeneiken en wijngaarden in de regio “ El Sarmentero”. Het laatste stuk naar Cretas is een feest, na de klim dalen we af naar de herberg die op ons wacht. Ook een oude ‘Estacion’ verbouwd tot een herberg. Met als verrassing een zwembad en koud bier!
Cretas is een bezoekje waard, met nauwe straatjes, huizen met dikke muren en een dorpsplein met waterpomp waar de lokale kinderen zich vermaken en iedereen na vijven weer naar buiten komt. Met een cava of een heerlijke witte wijn uit de regio is het er prima toeven!
Dag 3: Cretas – Benifallet: 35 km
De derde dag gaan we richting Benifallet, alleen maar afdalen, hoe fijn is dat! De stemming is opperbest, we genieten van dit fietsavontuur. Dit deel van de route is beter bewegwijzerd, we zitten nu ook in de regio Terra Alta in Catalonië. De uitzichten worden steeds spectaculairder met grotere hoogteverschillen. Tunnels afgewisseld met aquaducten over droge rivieren. Het imponerende rotsmassief Santa Barbara doemt op en in het plaatsje Bot staat een oude treinwagon die nu dienst doet als cafetaria.
Zwemmen in La Fontcalda
Ingebed tussen de bergen van de Mola en Crestall, in de buurt van het dorp en estacion Prat de Comte en rivier de Canaletes, verstopt onder eiken, pijnbomen en kalkstenen kliffen, ligt La Fontcalda. Een heiligdom en natuurlijke spa in Els Ports die haar naam bovendien dankt aan een geneeskrachtige bron. In het ondiepe, maar koude water van rivier de Canaletes spelen Spaanse kinderen met en op de stenen. In een rechthoekig uitgehakt bad kwekken Catalaanse dames op leeftijd. Ze genieten zichtbaar van de warmwaterbron en natuurlijke spa Els Ports.
Een heerlijke plek om te picknicken en even de fietsen te laten rusten.
Het laatste stukje van de afdaling wacht ons nóg een verrassing. Een Frans gezin is aan het turen en het wijzen. Ze hebben een koppel vale gieren gespot die af en aan vliegen, waarschijnlijk naar hun nest met jongen. Prachtig om te zien hoe ze zweven op de thermiek en zich vrij rond bewegen in de lucht.
Extra stop: Horta de Sant Joan
Na ca. 11 kilometer kom je het plaatsje Horta de San Joan tegen, gelegen op 524 meter hoogte met uitzicht op het indrukwekkende gebergte van Les Ports. Schilder Pablo Picasso heeft hier nog gewoond en roemde het dorp met de woorden “ todo lo que sé, lo aprendi en Horta”, oftewel alles wat hij weet had hij geleerd in Horta.
Dag 4: Benifallet-Tortosa: 32 km
Vandaag dalen we af met nog maar 50 hoogte meters. Daar draaien we onze hand niet meer voor om! We fietsen langs de Ebro, een brede rivier die vooral wordt gebruikt voor waterkrachtcentrales aangezien het waterpeil voor de binnenvaart te variabel is. De oude dam In Xerta, gebouwd in het jaar 944 en uitgebreid in de 15e eeuw om de Ebro te splitsen, is prachtig om te zien. In Xerta en ook in Aldover zijn de oude Estacion’s omgebouwd tot horeca met een heerlijk terrasje. De laatste kilometers naar Tortosa zijn nog even zwaar, de vermoeidheid begint zijn tol te eisen. Maar daar doemt de rode brug op die als een rode loper de toegang tot de stad aanbiedt. En daar boven op de berg ligt onze luxe Parador voor deze nacht, een prachtig verbouwd kasteel tot hotel met uitzicht over de hele regio.
In de late middag genieten we volgens Spaans gebruik de lunch in de oude ridderzaal, met obers in driedelig pak en zilveren deksel op de borden. We hebben ons maar even omgekleed voor al deze luxe, wat een feest! Na alle inspanningen genieten we dubbel en dwars. Op het dak kan je ook nog zwemmen in een prachtig groot zwembad.
Dag 5: Tortosa- Sant Carles de Ràpita: 30 km
De laatste dag van ons avontuur fietsen we naar St. Carles de Rapita, officieel is de spoorlijn hier nooit meer aangelegd maar deze was wel gepland. GR route 99 voert langs een kilometers lang en smal kanaal, over heerlijke gravel (fiets)paden. Langs het water fietsen is sowieso verkoelend en erg aangenaam bij deze temperaturen. Onderweg komen we nog door het historische Amposta, met een look-a -like van de Towerbridge van Londen. De laatste kilometers fietsen we door een groene oase van rijstvelden. Zwarte ibissen vliegen op als we voorbij komen, flamingo’s staan trots op één been en de uitzichten zijn weids in deze Ebro delta. We moeten doorfietsen want een zwarte, dreigende onweerslucht hangt achter ons. Sant Carles de Ràpita is opnieuw een leuke verrassing, een traditionele gezellige Spaanse bad- en vissersplaats met veel buitenleven, volle terrassen en uitgestrekte en rustige stranden waar je met de auto op mag rijden. En in deze rijstomgeving moet je natuurlijk paella eten, voortreffelijk!
Het was een geweldig avontuur, 200 kilometer samen op de fiets door een deel van Spanje dat voor ons totaal onbekend was. Een bijzondere ervaring om dit samen met je partner, je gezin of vrienden te doen.
Fietsverhuur
Je kunt deze fietstocht zelf organiseren. Fietsen en transfers kan je regelen via Esgambi in Horta de San Joan. Eigenaar Joseph heeft een uitgebreide en moderne collectie mountainbikes en (elektrische) fietsen, helmen en fietstassen in de verhuur. Parkeren kan in het dorpje. www.esgambi.com
(tekst Marjan Gielen, http://www.destinationmakers.nl)
MaXperience Spain. 